ક્રોધનો અંત, શાંતિની શરૂઆત
એક નાના ગામમાં રાઘવ નામનો એક માણસ રહેતો હતો. રાઘવ ખેતી કરતો હતો અને પોતાના પરિવારનું ગુજરાન ચલાવતો હતો. તે ખૂબ મહેનતુ હતો, પણ તેનામાં એક મોટી ખામી હતી – તેને ગુસ્સો ખૂબ જલદી આવી જતો. નાની-નાની વાતમાં તે ચીડાઈ જતો અને બધાને ઠપકા આપતો. ખેતરમાં મજૂરો થોડું ધીમું કામ કરે તો તે બૂમો પાડતો, ઘરે પત્ની જો ખાવાનું મોડું બનાવે તો તે ગુસ્સે થઈ જતો. આ કારણે તેના ઘરમાં અને ગામમાં કોઈ તેની સાથે લાંબી વાત કરવા માગતું નહોતું.
એક દિવસ રાઘવ ખેતરમાં કામ કરતો હતો ત્યાં તેનો એક મજૂર, શંકર, ભૂલથી ખેતરનું પાણી બંધ કરવાનું ભૂલી ગયો. પાણી વહી ગયું અને ખેતરનો થોડો ભાગ બગડી ગયો. રાઘવનો ગુસ્સો સાતમા આસમાને પહોંચી ગયો. તેણે શંકરને ખૂબ ઠપકો આપ્યો અને ગાળો બોલી. શંકર ચૂપચાપ માથું નીચું કરીને ચાલ્યો ગયો, પણ રાઘવનું મન હજુ પણ શાંત નહોતું થયું. તે ઘરે આવ્યો ત્યાં પણ તેણે પોતાની પત્ની પર ગુસ્સો ઉતાર્યો. આખો દિવસ તેનું મન અશાંત રહ્યું, અને રાત્રે તેને ઊંઘ પણ ન આવી.
બીજા દિવસે રાઘવ ગામના મંદિરે ગયો. ત્યાં એક સાધુ બેઠા હતા, જે લોકોને જીવનની વાતો સમજાવતા હતા. રાઘવે તેમની પાસે જઈને પોતાની સમસ્યા કહી, “મને ગુસ્સો ખૂબ આવે છે. નાની ભૂલ પણ મને બરદાશ નથી થતી. હું શું કરું?” સાધુએ શાંતિથી જવાબ આપ્યો, “રાઘવ, ક્રોધ છોડી દો, શાંતિ તમને મળશે. ગુસ્સો તારું નુકસાન કરે છે, બીજાનું નહીં. જ્યારે ગુસ્સો આવે, ત્યારે ઊંડો શ્વાસ લે અને વિચાર કર કે આનાથી શું ફેર પડશે.”
રાઘવે સાધુની વાતને અજમાવવાનું નક્કી કર્યું. થોડા દિવસો પછી ખેતરમાં ફરી એક નાની ભૂલ થઈ – એક મજૂરે ખોટી જગ્યાએ બીજ વાવી દીધાં. રાઘવનો ગુસ્સો ફરી ઉભરાયો, પણ આ વખતે તેણે ઊંડો શ્વાસ લીધો અને પોતાની જાતને શાંત કરી. તેણે મજૂરને શાંતિથી સમજાવ્યું કે ભૂલ કેવી રીતે સુધારવી. મજૂરે તેની વાત માની અને કામ સુધરી ગયું. રાઘવને આશ્ચર્ય થયું કે આ વખતે તેનું મન હળવું રહ્યું.
ધીમે ધીમે રાઘવે પોતાના ગુસ્સાને કાબૂમાં રાખવાનું શીખી લીધું. તેના ઘરમાં હવે હાસ્યનો માહોલ રહેવા લાગ્યો, અને ખેતરમાં મજૂરો તેની સાથે આનંદથી કામ કરવા લાગ્યા. ગામના લોકો પણ તેની નમ્રતાની પ્રશંસા કરવા લાગ્યા. રાઘવને સમજાયું કે ગુસ્સો છોડવાથી જ તેને સાચી શાંતિ મળી.
નીતિ: “ક્રોધ છોડી દો, શાંતિ તમને મળશે. ગુસ્સો મનની અશાંતિ વધારે છે, જ્યારે શાંતિ જીવનને સુખી બનાવે છે.”