પાંચ ગુણોની કથા
એક ગામમાં રમણ નામનો એક યુવાન રહેતો હતો. તે ખૂબ જ હોશિયાર અને મહેનતુ હતો, પરંતુ તેના અંદર ઘમંડ અને અહંકાર હતો. તેને લાગતું કે તે બધાથી શ્રેષ્ઠ છે અને તેને કોઈની મદદ કે સલાહની જરૂર નથી. એક દિવસ, ગામમાં એક જ્ઞાની સાધુ આવ્યા. તેમણે રમણને કહ્યું, “બેટા, જીવનમાં સફળ થવા માટે માણસે પાંચ ગુણો વિકસાવવા જોઈએ: નમ્રતા, સેવા, પ્રેમ, મધુરતા અને ક્ષમા.”
રમણે આ વાત સાંભળી અને હસીને કહ્યું, “મને આ બધાની જરૂર નથી. હું તો મારી મહેનત અને બુદ્ધિથી સફળ થઈ શકું છું.” સાધુએ કહ્યું, “જો તું એવું માને છે, તો ઠીક છે. પરંતુ યાદ રાખજે, જીવનમાં સફળતા એ ફક્ત મહેનતથી જ નથી મળતી, તે માનવીય ગુણો વિના અધૂરી છે.”
કેટલાક સમય પછી, રમણને શહેરમાં એક મોટી નોકરી મળી. તે ખૂબ જ પૈસા કમાવા લાગ્યો અને તેનો જીવનશૈલી બદલાઈ ગઈ. પરંતુ, તેના અહંકાર અને ઘમંડને કારણે તેના મિત્રો અને સહકર્મીઓ તેનાથી દૂર થઈ ગયા. તેને લાગ્યું કે તે સફળ છે, પરંતુ તેના અંદર એક ખાલીપણું હતું.
એક દિવસ, રમણની માતા બીમાર પડી. તેને લાગ્યું કે તે પૈસાથી તેની માતાની સારવાર કરી શકશે, પરંતુ તેની માતાએ કહ્યું, “બેટા, મને તારા પૈસાની નથી, તારા પ્રેમ અને સેવાની જરૂર છે.” આ વાતથી રમણને ઝટકો લાગ્યો. તેને સમજાયું કે તેના પાસે પૈસો છે, પરંતુ તે નમ્રતા, સેવા, પ્રેમ, મધુરતા અને ક્ષમા જેવા ગુણો ખોવાઈ ગયા છે.
રમણે તેની માતાની સારવાર કરવાનું શરૂ કર્યું. તે નમ્ર બન્યો, માતાની સેવા કરવા લાગ્યો, તેના પ્રેમથી વર્તવા લાગ્યો, મધુર વાણીથી બોલવા લાગ્યો અને તેના ભૂતકાળની ભૂલો માટે ક્ષમા માંગવા લાગ્યો. ધીરે ધીરે, તેના જીવનમાં સુખ અને શાંતિ પાછી આવી.
આખરે, રમણને સમજાયું કે સાચી સફળતા એ ફક્ત પૈસા અને પદવીમાં નથી, પરંતુ નમ્રતા, સેવા, પ્રેમ, મધુરતા અને ક્ષમા જેવા ગુણોમાં છે. તે ફરીથી સાધુ પાસે ગયો અને કહ્યું, “ગુરુજી, તમે સાચું કહ્યું હતું. માણસે આ પાંચ ગુણો વિકસાવવા જોઈએ.”
નૈતિક શિક્ષણ:
“માણસે નમ્રતા, સેવા, પ્રેમ, મધુરતા, ક્ષમા પાંચ ગુણ વિકસાવવા જોઈએ.” જીવનમાં સાચી સફળતા અને સુખ એ ભૌતિક સંપત્તિમાં નથી, પરંતુ આ માનવીય ગુણોમાં છે. આ ગુણો વિકસાવીને જ આપણે સાચા અર્થમાં સફળ અને સંતુષ્ટ થઈ શકીએ છીએ.